Boekreview: ‘Elementaire Gewoonten’.

Je wil jezelf iets aanleren maar het gaat gewoon niet. Ook ik ken deze situatie. Niet op het gebied van voeding. Voor de gezondheid veranderingen aanbrengen in mijn voedingspatroon is op een of andere manier altijd een fluitje van een cent. Weinig inspanning en veel resultaat, zo ervaar ik het. Vandaar dat ik zo ontzettend enthousiast ben over wat je met voeding op het gebied van gezondheid allemaal kunt bereiken.

Maar wanneer ik naar de leefstijlfactor ‘bewegen’ kijk, dan is het bij mij totaal anders gesteld. Hoe vaak ik al niet gedacht heb ‘het lukt gewoon niet’. Niemand merkt het aan mij, want ik ben een doener, beweeglijk van aard en absoluut niet slap. Daarbij, mijn lichaamsbouw oogt zeer gezond. Maar mijn grens is snel bereikt wanneer ik me inspan. Na vijftien meter rennen of het doen van één push up ben ik uitgeput. Ik kan niet meer. Een wrak ben ik…

Een boek om je te ontspannen

Het boek ‘Elementaire gewoonten’ van James Clear, vertelt over hoe gewoonten werken, hoe je er profijt van hebt, hoe ze je dwars kunnen zitten en hoe je ze, als je wilt, kunt veranderen. Het boek is een samensmelting van zowel de beste ideeën van slimme mensen en als van de meest fascinerende ontdekkingen van wetenschappers op het gebied van biologie, neurowetenschap, filosofie en psychologie rond het onderwerp ‘gewoonten’.

Zo’n boek ga je niet lezen ter ontspanning. Ik in ieder geval niet. Je pakt het ter hand omdat je ergens tegen aan loopt, of omdat je het beste uit jezelf wil halen. Echter, dit boek is echt een pageturner. Ik heb me meer dan kostelijk vermaakt. Met name omdat de door James Clear gebruikte methode verlevendigd wordt met allerlei wetenschappelijke informatie en veel anekdotische verhalen. Ze zorgen ervoor dat je aangestoken wordt. En wanneer je je nog niet bewust was van een gewoonte waar je eigenlijk van af wil… Nu ga je er een vinden. En, wedden dat je met plezier aan de slag gaat?

Micro-gewoonten

In het algemeen sluit het boek aan bij de methodiek van het aanleren van ‘micro-gewoonten’. Het nemen van de kleinst mogelijke stap in het aanleren van het gedrag dat je wil bereiken. In dit boek wordt echter nog een stap terug gedaan. Het gaat er van uit dat je een gewoonte alleen dan kunt verbeteren indien je deze reeds hebt. M.a.w. het is belangrijk eerst de groef in de plaat te maken en daarna de muziek pas op te nemen. Niet het doel is belangrijk, maar de verankering van de nieuwe gewoonte in je bewustzijn. Wanneer je bijvoorbeeld meer wil gaan sporten in een sportschool, is niet het sporten in eerste instantie belangrijk, maar de stap die voor jou de minste moeite kost om iets te doen richting je doel. Dus wanneer dat het kijken naar je sportschoenen is, dan doe je dat. Wanneer dat het aantrekken van je sportschoenen is, dan doe je dat. Enz. enz. Maar je DOET IETS. Op een door jou uitgekozen moment. Elke dag, op hetzelfde tijdstip. Verankering is het eerste waar het om gaat. De rest volgt daarna haast automatisch.

Een anekdotische verhaal

Zoals ik vertelde is de inhoud van het boek verlevendigd met wetenschappelijke onderzoeken en anekdotische verhalen. Het volgende verhaal is een illustratie voor ‘Wet III: Maak hetgeen je wil leren gemakkelijk’. Of omgekeerd: ‘Maak verleidingen moeilijk’. (Even terzijde, het boek gebruikt vier wetmatigheden die het aanleren van nieuwe gewoonten makkelijk maken).

…Victor Hugo lukte het in de zomer van 1830 maar niet zijn nieuwe boek voor de deadline bij zijn uitgever in te leveren. Andere projecten, etentjes en feesten leidden hem af van zijn schrijfwerk. Zijn uitgever gaf hem een nieuwe, laatste, deadline: februari 1831. Victor Hugo bedacht het volgende plan om zijn uitstelgedrag de kop in te drukken. Hij verzamelde al zijn kleren en liet iemand ze in een grote kist opbergen. Het enige dat hij had om aan te trekken was een grote omslagdoek. Hierdoor was hij gedwongen in zijn studeerkamer te blijven. Op 14 januari 1831 verscheen, twee weken eerder dan gepland, het bekende boek ‘De Klokkenluider van de Notre-Dame’…

Wat heeft dit boek mij gegeven

Oké, ik wil dat mijn arm- en beenspieren meer kracht hebben en ik wil mijn uithoudingsvermogen beter wordt. Dit is een wens die ik al jaren heb, diverse malen geprobeerd en nooit volgehouden. De wetenschap is echter heel duidelijk over het effect op de gezondheid. Ik wil daarom dat het een gewoonte wordt, dat het verankerd raakt in mijn dagelijks leven. Een sportschool is voor mij niet te doen. Ik woon gewoon te ver weg van de bewoonde wereld. Dus, thuis mijn plan maken met dit boek ter inspiratie!

Krachttraining
Voor wat krachttraining betreft kies ik als start het doen van squats, push-ups vanaf de knieën en volledige push-ups. Tijdstip: altijd ’s ochtends vroeg, nadat ik uit bed kom. Ik heb dan al een ritueel en voeg het hier gewoon aan toe. Ik denk dat ik ongeveer een maand lang alleen maar één squat, één push-ups en één volledige push-up heb gedaan. Het was te gemakkelijk voor woorden. De moeite die het mij koste was vergelijkbaar met het poetsen van mijn tanden. Nu, een half jaar later, zit ik op tien squats, twintig push-ups vanaf de knie en vijf volledige push-ups. Ha, absoluut geen wereldrecord. Maar wat een prestatie wanneer je je ooit na één push-up al een wrak voelde. En wat een prestatie dat ik het volhou.

Wat mij ook helpt is mijn invulling bij deze oefening van ‘Wet IV: maak het aantrekkelijk’. Beloningen kunnen werken. De beloning die ik mezelf geef is een zeer ridicule. Ik krijg een steentje wanneer ik bij de twee moeilijkste oefeningen, de volledige push-ups en de squats, er één meer doe. Een rood steentje voor de push-up extra en een witte voor de squat extra. Het is te belachelijk voor woorden. Goed beschouwd krijg ik hier eigenlijk niets. Ik verplaats alleen maar. Ik verplaats steentjes vanuit de grindbak rond mijn huis gaan naar een glas op mijn nachtkastje. Maar het werkt. En ik fantaseer over de weckpotten die er ooit zullen staan. Met rode en witte steentjes.

Cardio
Voor wat betreft de cardio oefeningen kies ik voor rennen. Tijdstip: ik neem het mee in mijn ochtend ritueel. Squats en push ups, koude douche, zonnegroet en/of yoga, bakkie koffie en dan …. naar buiten. Nu, een half jaar later, zit ik op een interval training van twee minuten wandelen en één minuut rennen. Minimaal twee en maximaal vijf km. Minimaal drie en maximaal vijf dagen per week. En het werkt. Ik hou het heel gemakkelijk vol.

Mijn invulling bij deze oefening van ‘Wet III en IV’ van het aanleren van nieuwe gewoonten (‘Maak het gemakkelijk’ en ‘Maak het aantrekkelijk’) is de aanschaf van een interval timer. Ik hoef niet meer in mijn hoofd te tellen maar laat de timer het werk doen. En ik kan genieten van de prachtige natuur, of hoef alleen maar op adem te komen, of ik verwonder me over het feit dat er na een half jaar wandelen/rennen toch iets verandert in mijn spieren. Ten goede.

Conclusie

Zoals ik reeds in het begin van dit schrijven vertelde, het boek ‘Elementaire Gewoonten’ zorgt ervoor dat je aangestoken wordt en aan de slag wil gaan met … wat je maar wilt. Mijn ervaring laat zien dat je geen talent hoeft te hebben om stappen te zetten richting gezondheid. Dat het een verademing is een manier te vinden die gemakkelijk toepasbaar is in het dagelijks leven. En dat ‘er tegenop zien’ langzaam en zonder noemenswaardige inspanning evolueert naar een ‘proberen’, een ‘leuk vinden’ en een ‘genieten’. Maar…, misschien moet ik nog niet te hoog van de toren blazen? Kijken of ik dit ook echt volhou? We zullen zien. De update volgt over één jaar.

Inspiratie

Wil je op het gebied van het aanleren van nieuwe gewoonten steeds weer opnieuw geïnspireerd worden? Kijk dan eens op de website van James Clear en/of schrijf je in voor zijn 3-2-1 nieuwsbrief. Wekelijkse wijsheid in 5 minuten. Met 3 korte ideeën van James Clear, 2 citaten van anderen en 1 vraag om over te mijmeren. Een aanrader.

Het moge duidelijk zijn,

op het gebied van ‘bewegen’ kan ik jou niets leren.

Maar wil jij nieuwe gewoonten aanleren op het gebied van voeding?
Dan ben je bij mij aan het goede adres.

Wil je inhoudelijke inspiratie?
Wil je meer kennis over voeding?
Wil je samen met anderen aan de slag in de keuken.
Ga jij aan het roer staan van je eigen gezondheid?

Wees van harte welkom op
– het retreat Aan Het Roer
– de workshopdag Rauw & Raw